Родная мова

21 лютага ў свеце адзначаецца Міжнародны дзень роднай мовы. Ён быў абвешчаны UNESCO 6 гадоў таму. З ініцыятывай увесці такі дзень выступіў Бангладэш.
21 лютага 1952 года на бяззбройных мірных дэманстрантаў якія змагаліся за прызнанне бенгальскай мовы ў якасці афіцыяльнай мовай Пакістана, паліцыя адкрыла агонь.Загінула чатыры студэнта.
1999 годзе асамблея ААН вызначыла 21 лютага як: Міжнародны дзень Роднай мовы.
У гісторыі шмат прыкладаў, калі людзі прысвячалі сваё жыццё, час, грошы, каб адрадзіць сваю мову, спазнаць яе, навучыцца размаўляць на ёй: Эліязэр бэн Ягуда(іўрыт), Францыск Скарына, Ёзэф Юнгманн(чэшскі). А мы часам робім наадварот – губляем жаданне чытаць, размаўляць ці проста слухаць сваю мову
21 лютага - яшчэ адна нагода задумацца аб лёсе роднай мовы і беларусам.
Родная мова шмат не патрабуе. Але калі ўжо назваў яе роднай, калі лічыш яе такой для сябе - павінен жа быць перад ёй хоць нейкі абавязак. Ці хоць часам пра яе думаць. Калі хоць палова з тых сямідзесяці чатырох працэнтаў, якія пад спіс апошняга перапісу назвалі роднай мовай беларускую, падумае аб яе лёсе - значыць, не ўсё яшчэ страчана. Хоць адзін дзень. Калі будзе яе афіцыйнае міжнароднае сьвята.
Калі ты чуеш яе - ці то сучасную літаратурную, ці змешаную "трасянку", або мясцовую дыялектную - знай, што гэта ўсё яна - наша беларуская мова. Не адварочвайся, а прымі яе, бо яе месца ў тваёй краіне. І не падчарка яна тут, а паказвае на спрадвечнасць беларусаў на сваёй зямлі. Нашы бацькі, дзяды і прадзеды нямала зрабілі, каб беларуская мова была прызнаная як роўная сярод іншых моў свету.
Будзь і ты разам з тымі, хто думае пра яе будучыню. Размаўляй па-беларуску, бо заўтра наша мова табе, тваім дзецям і ўнукам стане неабходнай. Размаўляй па-нашаму, каб людзі бачылі тваю вернасць сваёй мове. Размаўляй з прыветнай усмешкай, з пяшчотай на вуснах - і тваёй мовай захочуць гаварыць іншыя. І не саромся недасканалай гаворкі. Мова - жывая тканка, прырастае там, дзе крынічыць людское жаданне. Ведай: учора ты яшчэ не гаварыў па-беларуску, сёння размаўляеш на "трасянцы", а заўтра будзеш гаварыць на чыстай літаратурнай мове.
Давайце РАЗАМ БУДЗЕМ РАЗМАЎЛЯЦЬ 21 ЛЮТАГА НА РОДНАЙ МОВЕ!!! НЯХАЙ ГЭТА СВЯТА БУДЗЕ САПРАЎДНЫМ СВЯТАМ НАШАЙ МОВЫ!Як пачаць размаўляць на беларускай мове
1. Пазбаўцеся страхаў
Беларусы, якія не наважваюцца перайсці на беларускую, часцей за ўсё маюць 1001 прычыну для гэтага. Вось некаторыя з іх:
А. Я кепска размаўляю па-беларуску, таму лепш не псаваць сваімі памылкамі гэтую цудоўную мову. – Ніводная нацыя ў свеце не размаўляе на літаратурнай мове! Нават беларускія пісьменнікі кожны мае “свой варыянт” мовы, з дамешкамі і рэгіянальнымі асаблівасцямі.
Б. Я з дзяцінства размаўляю па-расейску, мая сям’я расейскамоўная. – Уявіце, што з такімі перакананнямі вам давялося б пераехаць жыць у Францыю ці Амерыку. Таксама б працягвалі?..
В. Гэта мёртвая мова, ніхто ў горадзе на ёй не гаворыць. – То маеце шанец стаць першым! І прыкладам для іншых гараджанаў – калі яны не пачнуць тут жа размаўляць, то прынамсі задумаюцца.
Д. Гэта мова калхозу і апазіцыі. – Вы адсталі ад трэнду! Сёння беларуская мова – мова культуры, інтэлігенцыі, а таксама мова для кожнага беларуса на ўсе выпадкі жыцця! Размаўляць па-беларуску – гэта сучасна, годна і модна!
2. Папаўняйце свой слоўнікавы запас
Пачніце з пасіўных спосабаў: чытайце кнігі, глядзіце агучаныя па-беларуску фільмы, слухайце беларускамоўную музыку, чытайце беларускамоўныя сайты і газеты, усталюйце на кампутары праграмы з беларускім інтэрфейсам. На сайтах, дзе гэта дасяжна, пераключайцеся на беларускую мову. Тое самае – з банкаматамі, інфакіёскамі і г.д.
3. Пішыце па-беларуску
Калі вам складана пачаць размаўляць – пачніце з пісьмовай мовы. Мэйлы, эсэмэскі, паведамленні ў інтэрнэце, допісы ў сацсетках. Пры гэтым вы маеце час абдумаць напісанае, зазірнуць у слоўнік (slounik.org). Вашыя знаёмыя пачнуць звыкацца да вас-беларускамоўнага, а вы знойдзеце новых беларускамоўных знаёмых.
4. Звяртайцеся па-беларуску да незнаёмцаў
Псіхалагічны бар’ер прасцей за ўсё пераадолець з незнаёмымі людзьмі, якіх вы бачыце першы і апошні раз: прадавачка ў краме, кіроўца маршруткі, мінак на вуліцы. Гэта прасцей, чым адразу пачаць размаўляць па-беларуску з бацькамі ці сябрамі, з якімі ўсё жыццё вы гутарылі па-расейску.
5. Наведвайце беларускія імпрэзы
Чуць жывую мову – вельмі важна, каб хутчэй авалодаць ёй самому. Да таго ж, на такіх імпрэзах вы можаце здабыць новыя знаёмствы – і пашырыць свой беларускамоўны асяродак.
6. Пачніце ўжываць мову ў побыце
Спачатку ў сям’і, потым на працы – у звыклых вам асяродках. Будзьце гатовыя тлумачыць зноўку і зноўку людзям прычыны такога пераходу. Прасіце падтрымаць вас у гэтым. Памятайце, што расейскамоўныя беларусы цудоўна вас разумеюць, калі вы звяртаецеся да іх па-беларуску. Старайцеся размаўляць павольна і прыгожа – каб суразмоўцам было яшчэ прасцей разумець вас. Гэта яшчэ болей прыхіне людзей да вас.
7. Пазнаёмцеся з дасведчанымі носьбітамі мовы
Патлумачце ім, што толькі вучыцеся. Папрасіце выпраўляць памылкі ў вашым маўленні і лексіцы. Уважліва слухайце, як гаворыць дасведчаны чалавек. Прасіце яго тлумачыць незразумелыя словы.
8. Набярыцеся цярпення
Для таго, каб пачаць не толькі размаўляць, але і думаць, сніць сны па-беларуску, вам спатрэбіцца час. Але мэта таго вартая, бо разам з моваю вам адкрыецца ўнікальны беларускі сусвет!
9. Вучыце мову дыстанцыйна
На сайце movananova.by выкладзена больш за 35 гатовых урокаў, у тым ліку з відэаролікамі. Калі не маеце часу хадзіць на курсы – вучыце так. Урокі можна праходзіць у любой паслядоўнасці, выбіраючы самае цікавае для сябе.
Каляндар міжнародных свят і знамянальных дат
3 верасня | – | Дзень беларускага пісьменства |
8 верасня | – | Міжнародны дзень пісьменнасці |
21 лютага | – | Міжнародны дзень роднай мовы |
3 сакавіка | – | Сусветны дзень пісьменніка |
21 сакавіка | – | Сусветны дзень паэзіі |
27 сакавіка | – | Міжнародны дзень тэатра |
2 красавіка | – | Міжнародны дзень дзіцячай кнігі |
18 мая | – | Сусветны дзень музеяў |
Карысныя спасылкі:
Нацыянальная бібліятэка Беларусі | www.nlb.by |
Рэдакцыйна-выдавецкая установа «Выдавецкі дом “Звязда”» | https://zviazda.by |
Дзяржаўны літаратурны музей Янкі Купалы | http://www.kupala-museum.by |
Дзяржаўны літаратурна-мемарыяльны музей Якуба Коласа | http://www.yakubkolas.by |
Літаратурны музей Максіма Багдановіча | http://www.bagdanovich.by |
Дзяржаўны музей гісторыі беларускай літаратуры | http://www.bellitmuseum.by |
Нацыянальны акадэмічны тэатр імя Янкі Купалы | http://www.kupalauski.by |
Рэспубліканскі форум "Кніга-Свет: сучасны стан і стратэгіі развіцця нацыянальнай прасторы чытання" | http://knigasvet.adu.by |
Гульня-віктарына “Мой любы горад на Дняпры”...
21 Апр, 2022
Занятак “Родная мова цiкава i займальна̶...
14 Апр, 2022
ВУСНЫ ЧАСОПІС “ЗАПАВЕТНЫЯ СЛОВЫ ПРА РОДНУЮ МОВУ”...
14 Апр, 2022
Гульня “Падарожжа ў свет прыроды”...
7 Апр, 2022
Гучы, роднае слова!
7 Апр, 2022
Гутарка «Хто мы? Мы – Беларусы.»...
17 Мар, 2022
Віктарына “Магілёў – мая малая Радзіма!”...
10 Мар, 2022
Вiктарына “Вывучаю беларускую мову”...
3 Мар, 2022
Міжнародны дзень роднай мовы...
21 Фев, 2022
Турнір “Знаўцы роднай мовы”...
17 Фев, 2022
Дзень беларускай гульні
10 Фев, 2022
Краязнаўча-літаратурная гульня “Павуціна”...
10 Фев, 2022
Беларускi чацвер y I “Г”
10 Фев, 2022
Легенды Белай Русі
3 Фев, 2022
Турнір “ Знаўцы беларускай мовы!”...
3 Фев, 2022
Вандроўка «Мая родная Беларусь»...
20 Янв, 2022
Завочнае падарожжа “Мінск – сталіца Бе...
13 Янв, 2022
Конкурс “Беларусь мая сінявокая”...
13 Янв, 2022
Конкурсная праграма “Новы год, новы год”...
16 Дек, 2021
Літаратурная віктарына “Падарожжа па беларус...
16 Дек, 2021
Нязгасная зорка Радзімы
9 Дек, 2021
Падарожжа ў свет здароўя
2 Дек, 2021
Гутарка-падарожжа “Мая Радзіма – Белар...
2 Дек, 2021
Завочнае падарожжа па краіне пад назвай “Свя...
25 Ноя, 2021
Вусны часопіс “Радзімы край мой – Беларусь!”...
18 Ноя, 2021
Школа бяспекі
18 Ноя, 2021
Незвычайнае падарожжа
28 Окт, 2021
За акном восень-чараўніца
22 Окт, 2021
Гульня-віктарына “У краіне роднай мовы”....
7 Окт, 2021
Класная гадзiна ”З вытокаў роднай мовы”...
29 Сен, 2021
Віктарына “Беларусь – мая Радзіма̶...
9 Сен, 2021
Мы захаваем для нашчадкаў мір!...
19 Май, 2021
Класная гадзіна «Іх імёнамі названы вуліцы»...
22 Апр, 2021
Краязнаўчая віктарына “Мой любы край!”...
15 Апр, 2021
Віктарына “Мая родная Беларусь”...
25 Мар, 2021
Класная гадзіна “Сустракаем Масленіцу!!!”...
11 Мар, 2021
Мерапрыемства “Цудоўны свет беларускай мовы”,...
18 Фев, 2021
Класная гадзіна “Усё пачынаецца з кахання…”...
11 Фев, 2021
Віктарына “Мой родны кут”
4 Фев, 2021
Куточак мой, да скону дарагі…...
21 Янв, 2021
Мова народа – яго святыня
14 Янв, 2021
Інтэлектуальная гульня “Эх, Калядачкі!”...
24 Дек, 2020
Дыскусія “Быць чалавекам”
10 Дек, 2020
Гульня-конкурс “Мая Радзіма”...
19 Ноя, 2020
Падарожжа “ О край родны, край прыгожы!”...
22 Окт, 2020
Віктарына “Беларускія народныя святы”...
15 Окт, 2020
Лекцыя “Правілы паводзін у інтэрнэт-прасторы”...
8 Окт, 2020
Сімвалы Беларусі
17 Сен, 2020
Мерапрыемства “Мая зямля”
10 Сен, 2020
Мерапрыемства “Ведай роднае слова!”...
26 Мар, 2020
Гульня-віктарына “У краіне роднай мовы”...
26 Мар, 2020
Вiктарына «Загаданачка»
26 Мар, 2020
Мерапрыемства “Казкі сінявокай краіны”...
19 Мар, 2020
Літаратурная гасцёўня «Кветкі — сонцавы дзеткіR...
19 Мар, 2020
Гадзіна роднай мовы
12 Мар, 2020
Кветкі Беларусі
12 Мар, 2020
На загадкі ёсць адгадкі
5 Мар, 2020
Вiктарына «Гаваркiя словы нашай роднай мовы»...
27 Фев, 2020
Мерапрыемства «Залацінкі роднай мовы»...
13 Фев, 2020
Мерапрыемства «Падарожжа па гарадах Беларусі»...
13 Фев, 2020
Дыспут «Мае сябры»
7 Фев, 2020
Гульня «Слова беларускае»
31 Янв, 2020
Пазнавальна-забаўляльная праграма “Беларускi...
30 Янв, 2020
Віктарына “Чароўны квадрат”...
23 Янв, 2020
Беларуская народная казка «Каза-манюка»...
23 Янв, 2020
Гадзіна памяці “Час не ўладны над імем”...
17 Янв, 2020
Занятак «Зімовы карагод»
17 Янв, 2020
Літаратурны конкурс «Скарбніца беларускіх вершаў»...
13 Дек, 2019
Выхаваўчае мерапрыемства «Беларускi ўзор»...
28 Ноя, 2019
Гульня-спаботніцтва “У краіне беларускіх казак”...
28 Ноя, 2019
Віктарына “Беларуская скарбонка”...
28 Ноя, 2019
Мерапрыемства “Добрая казка – розуму падказк...
24 Окт, 2019
Мерапрыемства”У гасцях у Лесавічка”....
30 Ноя, 2018
Гульня — віктарына «Я люблю Беларусь»...
25 Ноя, 2018
Вусны часопіс “Беларуская нацыянальная кухня”...
23 Ноя, 2018
Гадзіна памяці «Непрыручаная ластаўка Палесся»...
19 Ноя, 2018
Мы беларусамі расцём
by admin | Сен 21, 2022 | Беларускi чацвер | 0
22 верасня 2022 года прайшло вуснае падарожжа “Мы беларусамі расцём” у 1 “Д” класе пад кіраўніцтвам настаўніка Капаевай Т.А.
Читать далееГульня-віктарына “Мой любы горад на Дняпры”
by admin | Апр 21, 2022 | Беларускi чацвер | 0
21 красавіка ў адзіны беларускамоўны чацвер у 9”В” класе прайшла гульня-віктарына “Мой любы горад на Дняпры”.
Читать далееЗанятак “Родная мова цiкава i займальна”
by admin | Апр 14, 2022 | Беларускi чацвер | 0
14 красавiка ў 1″А” класе адбыўся занятак “Родная мова цiкава i займальна”.
Читать далееВУСНЫ ЧАСОПІС “ЗАПАВЕТНЫЯ СЛОВЫ ПРА РОДНУЮ МОВУ”
by admin | Апр 14, 2022 | Беларускi чацвер | 0
14 красавіка вучні 9 “Б” падрыхтавалі і правялі вусны часопіс “Запаветныя словы пра родную мову”.
Читать далееГульня “Падарожжа ў свет прыроды”
by admin | Апр 7, 2022 | Беларускi чацвер | 0
7 красавіка 2022 года ў групе падоўжанага дня вучняў 1 “Г” класа прайшла гульня “Падарожжа ў свет прыроды”. Мерапрыемства праводзілася з мэтай далучэння дзяцей да беларускай мовы і выхавання павагі да роднага слова.
Читать далее
Поиск по сайту
Версия сайта для слабовидящих
Профилактическая акция «Безопасный Интернет – детям»
Наша группа VK
Архивы
Статистика
- 35
- 4 383
- 953 427